Άγχος ή στρες; Ποια είναι η διαφορά τους και πώς μπορούμε να τα διαχειριστούμε.

Άγχος ή στρες; Δύο έννοιες τόσο ίδιες μα ταυτόχρονα και διαφορετικές. Είναι το άγχος το ίδιο με το στρες; Το ένα μπορεί να οφείλεται στο άλλο αλλά δεν είναι ακριβώς το ίδιο.

Copyright: Manuel Meurisse

Το στρες είναι η φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού μας όταν αυτός έρχεται σε επαφή με κάτι καινούριο για εμάς. Τότε ο οργανισμός εκκρίνει μεγάλη ποσότητα αδρεναλίνης η οποία μας ενισχύει στο να ανταποκρινόμαστε σε διάφορες προκλήσεις και να παραμένουμε σε εγρήγορση. Τις περισσότερες φορές το στρες προκαλείται όταν κάτι γύρω μας τείνει να μας χαλάσει την ηρεμία μας και την βολή μας, είτε σε συναισθηματικό είτε σε πρακτικό επίπεδο. Το στρες έχει πιο ξεκάθαρη αιτία. Στρεσάρομαι για έναν συγκεκριμένο λόγο. Πχ : όταν αύριο το πρωί έχω να δώσω μάθημα στο πανεπιστήμιο, όταν έχω να οδηγήσω κάπου που δεν έχω ξαναπάει, όταν ετοιμάζομαι να κάνω πρόταση γάμου στη αγαπημένη μου κ.α.

Το άγχος από την άλλη πλευρά κρύβει μέσα του και τον φόβο. Το άγχος που τις περισσότερες φορές νιώθουμε οφείλεται σε κάποιο ερέθισμα που μας προκαλεί φόβο, νιώθουμε αδύναμοι και φοβόμαστε να κάνουμε κάτι γιατί δεν είμαστε σίγουροι για τον εαυτό μας. Το άγχος μπορεί να προκληθεί από το στρες όμως μια ακόμη διαφορά τους είναι ότι αν μας στρεσάρει κάτι π.χ: αν νιώσουμε στρες γιατί το πρωί έχουμε να δώσουμε εξετάσεις για το δίπλωμα οδήγησης, όταν τελειώσουν οι εξετάσεις σταματάμε να νιώθουμε στρεσαρισμένοι. Όταν όμως έχουμε άγχος μπορούμε να το νιώθουμε και να το κουβαλάμε μέσα μας συνέχεια, μπορεί να γίνει μια χρόνια κατάσταση και δεν υποχωρεί τόσο εύκολα και γρήγορα σε αντίθεση με το στρες.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το στρες είναι πιο συγκεκριμένο ενώ το άγχος πιο γενικευμένο και μπορεί να προκαλέσει αγχώδεις διαταραχές. Το στρες όμως και το άγχος όταν υπάρχουν σε φυσιολογικά επίπεδα δίχως να αποτελούν τροχοπέδη στην καθημερινότητα μας αλλά μπορούμε να ζούμε χωρίς να αγχωνόμαστε για τα πάντα, τότε έχει και άλλη όψη. Είναι το γνωστό σε όλους μας, παραγωγικό άγχος το οποίο σε πολλούς λειτουργεί σαν δυναμωτική ένεση και αποδίδουν καλύτερα σε πολλά επίπεδα.

Με αφορμή την φράση που χρησιμοποιούμε ίσως οι περισσότεροι στην καθημερινότητα μας «Το άγχος σκοτώνει» , σας προτείνω κάποια στιγμή να καθίσετε και να σκεφτείτε πόσο κακό κάνει στην υγεία σας, στο σώμα σας, στην ψυχή σας και να προσπαθήσετε να το βγάλετε όσο γίνεται από την ζωή σας. Το ξέρω ότι δεν είναι καθόλου εύκολο και μάλιστα όταν π.χ ακούτε από τους γύρω σας να σας λένε «σταμάτα να αγχώνεσαι», είμαι σίγουρη ότι οι περισσότεροι από εσάς σκέφτεστε «Μακάρι να υπήρχε ένα κουμπί να το πατήσω και να απαλλαγώ από αυτό». Κουμπί δυστυχώς δεν υπάρχει αλλά υπάρχουν κάποιοι τρόποι που θα σας βοηθήσουν να νιώσετε πιο ήρεμοι.

Μείνετε όσο περισσότερο μπορείτε επικεντρωμένοι στο εδώ και τώρα.

Με άλλα λόγια ζήστε την στιγμή. Αδειάστε το μυαλό σας από σκέψεις που αφορούν είτε το παρελθόν είτε το μέλλον σας και μείνετε μόνο στο παρόν και πιο συγκεκριμένα στο τώρα. Ότι κι αν είναι αυτό που κάνετε, τρώτε, οδηγείτε, ζωγραφίζετε, διαβάζετε, χορεύετε να είστε 100% παρόντες και με το μυαλό και με το σώμα σας. Να θυμάστε ότι αυτό που σας αγχώνει είναι οι σκέψεις για το πριν και το μετά. Στο παρόν όμως αν το σκεφτείτε καλύτερα δεν μπορείτε να αγχωθείτε για τίποτα. Δεν είναι εύκολο να το κάνετε αλλά με προσπάθεια και επιμονή θα καταλάβετε το πόσο λυτρωτικό και απελευθερωτικό είναι.

Ορίστε μια συγκεκριμένη ώρα για να σκεφτείτε όλα αυτά που σας αγχώνουν.

Ελέγξτε εσείς το άγχος και όχι αυτό εσάς. Βάλτε τα όρια σας και θέστε εσείς ένα χρονικό περιθώριο για τις σκέψεις που σας αγχώνουν. π.χ μία ώρα. Εκείνη και μόνο εκείνη την ώρα θα κάνετε αγχωτικές σκέψεις και όταν τελειώσει το χρονικό αυτό διάστημα αποτρέψτε ή ακόμη και απαγορέψτε στον εαυτό σας να εστιάσει ξανά σε αυτές. Αυτό μπορεί να γίνει και με το να προσπαθήσετε να μείνετε επικεντρωμένοι στο εδώ και τώρα ή αν απασχολήσετε το μυαλό σας με άλλα πιο ευχάριστα ίσως πράγματα.

Μάθετε να λέτε όχι.

Θέστε τα όρια σας πρώτα στον εαυτό σας και μετά στους γύρω σας. Κάντε πράγματα που μπορείτε πραγματικά και δεν επηρεάζουν την καθημερινότητα σας με επιπλέον άγχος. Βάλτε μπροστά στον εαυτό σας και τις δικές σας ανάγκες και μην προσθέτετε επιπλέον άγχος στον εαυτό σας.

Βάλτε την σωματική άσκηση στη ζωή σας.

Το περπάτημα και το τρέξιμο λειτουργούν σαν αγχολυτικά και θα σας βοηθήσουν στο να μειώσετε το στρες και το άγχος σας στην καθημερινότητα σας

Χρειάζεται να έρθετε σε επαφή με τον εαυτό σας

και με αυτό εννοώ να μάθετε εσείς οι ίδιοι τι θέλετε, πώς νιώθετε, τι χρειάζεστε και τι όχι. Να απεγκλωβιστείτε από τα περιττά «πρέπει» και τα ψυχικά βάρη που θεωρείτε ότι είναι ένα με εσάς και δεν μπορείτε να απαλλαγείτε από αυτά. Η αλήθεια είναι όμως ότι μπορείτε, αρκεί να το θέλετε πραγματικά. Διώχνοντας από πάνω σας τα πρέπει, τις επιθυμίες και τις ανάγκες άλλων χωρίς να είναι οι δικές σας θα μειωθεί το βάρος και το άγχος και έτσι θα αρχίσετε να νιώθετε πιο ελεύθεροι και πιο σίγουροι με τον εαυτό σας.

Προτείνω σε όλους σας να αρχίσετε να φροντίζετε και να προσέχετε ότι πολυτιμότερο έχετε, δηλαδή τον εαυτό σας και βοηθήστε τον να απαλλαγεί, όσο γίνεται στην δύσκολη εποχή που ζούμε, από επιπλέον άγχος και στρες και να αρχίσετε να ζείτε στο εδώ και τώρα.

---

Βαρδάρη Ελένη |Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας | soulpaths.gr