Θεραπευτικές Προσεγγίσεις
Υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις που χρησιμοποιούνται σε θεραπευτικό επίπεδο και παρόλο τη διαφορετική τους φιλοσοφία, τις τεχνικές που χρησιμοποιούν, τους στόχους που θέτουν και την χρονική τους διάρκεια όλες έχουν ως επίκεντρο τις ανάγκες και τις επιθυμίες του συμβουλευόμενου. Όλες διέπονται από την εν συναίσθηση, την ικανότητα δηλαδή του συμβούλου να τοποθετεί τον εαυτό του στην θέση του συμβουλευόμενου και να κατανοεί την πραγματικότητα του μέσα από τα δικά του μάτια.
Στη συνέχεια ακολουθεί μια μικρή επεξήγηση, σαν μια πρώτη γνωριμία, για τις τρεις προσεγγίσεις με τις οποίες δουλεύω στις συνεδρίες μου ανάλογα πάντα με την φύση της δυσκολίας που αντιμετωπίζει ο θεραπευόμενος.
01.
Θεραπεία Gestalt
Ο όρος Gestalt προέρχεται από τη γερμανική λέξη gestalten που σημαίνει διαμορφώνω. Στην ελληνική γλώσσα δεν υπάρχει αντίστοιχη λέξη και έχουν δοθεί πολλοί όροι, όπως μορφή ή διαμόρφωση αλλά η πλησιέστερη από όλες είναι η λέξη «όλον».
Ένας ορισμός που έχει δοθεί στη θεραπεία Gestalt αναφέρει ότι σκοπός της θεραπείας είναι να βοηθήσει το άτομο να δει τον εαυτό του μακριά από παραμορφωτικούς καθρέφτες και να βιώσει τη ζωντανή πραγματικότητα. H συγκεκριμένη προσέγγιση επικεντρώνεται στο εδώ και τώρα του ατόμου και όχι στο παρελθόν του και επιδιώκει να αποκτήσει ο θεραπευόμενος την επίγνωση πάνω στα συναισθήματα, στις αισθήσεις, στις σκέψεις και στις μνήμες του κάθε στιγμή, να αναλάβει την ευθύνη του και να τα αποδεκτεί.
02.
Η προσωποκεντρική προσέγγιση με ιδρυτή τον Carl Rogers θέτει ως επίκεντρο τον άνθρωπο και τις εμπειρίες του και προσπαθεί να μεταφράσει την ανθρώπινη συμπεριφορά με βάση το πώς βλέπει ο άνθρωπος τον εαυτό του και όχι πως τον βλέπει το περιβάλλον του. Θεωρεί ότι ο άνθρωπος διαθέτει την ικανότητα να διαχειριστεί τα προβλήματα του, να προχωράει μπροστά και να αλλάξει τη ζωή του.
Βασικός στόχος της προσέγγισης είναι η δημιουργία ενός κλίματος εμπιστοσύνης, μέσα στο οποίο το άτομο θα νιώσει ασφάλεια και ελευθερία να ψάξει βαθιά στον εαυτό του και να έρθει κοντά στα συναισθήματα του. Σύμφωνα με τον Rogers οι άνθρωποι απευθύνονται στο σύμβουλο βιώνοντας μια κατάσταση ασυμφωνίας, δηλαδή η αντίληψη για τον εαυτό τους είναι διαφορετική από την πραγματική τους εμπειρία. Η κατάσταση αυτή της ασυμφωνίας προκαλεί σύγχυση και άγχος.
Ο σύμβουλος έχοντας τις στάσεις της άνευ όρων αποδοχής, της ενσυναίσθησης και της αυθεντικότητας, έχει ως στόχο να δημιουργήσει μια σχέση ουσιαστική με τον συμβουλεύομενο. Αυτή η σχέση μπορεί να βοηθήσει το άτομο σταδιακά να αισθανθεί αποδεκτό όπως ακριβώς είναι. Όταν λοιπόν αισθανθεί την αναγνώριση και την αποδοχή του συμβούλου, μπορεί σιγά σιγά και το ίδιο το άτομο να αρχίσει να αποδέχεται τον εαυτό του.
03.
Η γνωσιακή συμπεριφορική προσέγγιση εστιάζει στην τροποποίηση και βελτίωση απροσάρμοστων μορφών συμπεριφοράς του ανθρώπου με τη χρήση διαφόρων τεχνικών. Η συγκεκριμένη προσέγγιση υποστηρίζει ότι ο τρόπος που σκέφτεται ο άνθρωπος επηρεάζει το συναίσθημα του και τη συμπεριφορά του. Όλοι μας κάνουμε αρνητικές σκέψεις στην καθημερινότητα μας, οι οποίες χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε τις περισσότερες φορές επηρεάζουν το πώς νιώθουμε και στη συνέχεια το πώς συμπεριφερόμαστε.
Στόχος της προσέγγισης είναι να αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε, να αξιολογούμε τις αρνητικές μας σκέψεις,-κατά πόσο δηλαδή είναι ρεαλιστικές ή όχι-, να τις αντικαθιστούμε με πιο ρεαλιστικές και με αυτό τον τρόπο θα βελτιώσουμε τη συμπεριφορά μας και την καθημερινότητα μας.
Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία είναι μια βραχεία, εστιασμένη μορφή ψυχοθεραπείας και μπορεί να εφαρμοστεί σε μια ποικιλία ζητημάτων, όπως κατάθλιψη, άγχος, φοβίες, θυμό, κρίσεις πανικού και προβλήματα σχέσεων.
Είναι εστιασμένη στο παρόν, διαρκεί περιορισμένο χρονικό διάστημα και επικεντρώνεται στην επίλυση προβλημάτων στο εδώ και τώρα.